Inwestycje
Inwestycja to wyrzeczenie się bieżącej konsumpcji na rzecz przyszłych korzyści. Osoba inwestująca dokonuje podziału swojego budżetu na część konsumowaną i część przeznaczoną na inwestycje. Zwiększenie części przeznaczonej na inwestycje to jednocześnie zmniejszenie części przeznaczonej na konsumpcję i odwrotnie. Efekt inwestycji jest niepewny, czyli prawie każda inwestycja jest obarczona ryzykiem. Tylko bardzo nieliczne rodzaje inwestycji mogą być traktowane jako wolne od ryzyka. Zawsze efekt inwestycji pojawia się w przyszłości, bliższej lub dalszej, zależnie od tego, jaki jest horyzont inwestycji.
Z tych właśnie powodów jest nam czasami tak ciężko zmienić proporcje naszego portfela i zacząć inwestować.
W jakim celu inwestujemy?
Chcemy zgromadzić środki na zakup konsumpcyjny – określona jest wówczas docelowa wartość końcowa inwestycji, zazwyczaj równa przewidywanej cenie przedmiotu zakupu konsumpcyjnego;
Chcemy zwiększyć wielkość kapitału – celem jest uzyskanie jak najwyższej wartości inwestycji na koniec okresu inwestowania;
Chcemy uzyskiwać stałych dochodów – celem inwestycji jest uzyskiwanie regularnych, w przybliżeniu stałych dochodów;
Dla bezpieczeństwa – celem jest uniknięcie możliwej częściowej utraty kapitału.
Jakie są rodzaje inwestycji?
· inwestycje rzeczowe – przedmiot inwestycji ma charakter materialny, np. złoto, dzieła sztuki, nieruchomości. Przedmioty inwestycji rzeczowych mają również wartość użytkową i mogą służyć zaspokojeniu potrzeb konsumpcyjnych. Inwestor oczekuje, że wartość przedmiotu inwestycji wzrośnie w okresie inwestowania.
· inwestycje finansowe – przedmiot inwestycji ma charakter niematerialny, przedmiotem inwestycji finansowej jest tzw. instrument finansowy. Korzyści pochodzą zarówno ze wzrostu wartości inwestycji, jak i z okresowych dochodów, jakie w okresie inwestowania może przynosić instrument finansowy. W przeciwieństwie do inwestycji rzeczowych, w inwestycjach finansowych przedmiot inwestowania, czyli instrument finansowy, sam w sobie nie przedstawia wartości użytkowej, lecz jedynie wartość pieniężną. Oznacza to, że w inwestycjach finansowych przedmiot inwestowania nie służy zaspokojeniu potrzeb konsumpcyjnych.
Z definicji instrument finansowy jest to kontrakt zawierany między dwoma stronami, który to kontrakt określa zależność finansową, w której obie strony pozostają.
Rozróżnia się trzy podstawowe rodzaje instrumentów finansowych:
1. Instrumenty dłużne (wierzycielskie), w których jedna strona kontraktu pożycza kapitał drugiej stronie, zaś druga strona zobowiązuje się zwrócić dług i zapłacić odsetki. Typowymi przykładami instrumentów dłużnych są depozyty bankowe, kredyty bankowe, obligacje.
2. Instrumenty udziałowe (własnościowe), w których jedna strona kontraktu sprzedaje drugiej stronie prawo własności przedsiębiorstwa. Typowym przykładem instrumentu udziałowego jest akcja emitowana przez spółkę akcyjną.
3. Instrumenty pochodne (terminowe), w których dwie strony określają transakcję, do której może lub musi dojść w przyszłości między tymi stronami. Instrumenty pochodne stanowią najnowszą grupę instrumentów finansowych; instrumenty te oprócz celu inwestycyjnego spełniają również cel zarządzania ryzykiem inwestycyjnym. Podstawowymi instrumentami pochodnymi są opcje i kontrakty terminowe.
Aktualnie jest coraz więcej tzw. hybrydowych instrumentów finansowych. Łączą one cechy dwóch wymienionych wyżej grup instrumentów, np. instrument hybrydowy może być kombinacją instrumentu dłużnego i instrumentu pochodnego. Takimi instrumentami są na przykład obligacje z dołączonymi prawami lub tzw. strukturyzowane produkty depozytowe.
Najważniejszymi instrumentami finansowymi, w które można inwestować, są:
Instrumenty dłużne:
- depozyty bankowe w walucie krajowej,
- depozyty bankowe w walucie zagranicznej,
- bony skarbowe i inne instrumenty rynku pieniężnego,
- obligacje,
Instrumenty udziałowe:
- akcje,
- certyfikaty inwestycyjne,
- jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,
Instrumenty pochodne:
- kontrakty terminowe
Instrumenty hybrydowe:
- strukturyzowane produkty depozytowe